Gwiazdy polskiej muzyki o patriotyzmie

W Dzień Niepodległości 11 listopada w Palladium odbędzie się patriotyczny koncert Rock Niepodległości. O postrzeganiu patriotyzmu przez pryzmat historii kraju i sytuacji obecnej, a także o akcentach patriotycznych w muzyce rozmawiamy z KASIĄ KOWALSKĄ, gwiazdą tegorocznego koncertu Rock Niepodległości.

Czy jesteś patriotką?

Chyba staję się nią na starość. Jakiś czas temu przeprowadziłam się na warszawski Żoliborz. Tam patriotyzm jest bardzo wyczuwalny, każdej ważnej rocznicy towarzyszy wywieszanie flag narodowych. Sama też zaczęłam w tym uczestniczyć i czuję się źle, jeśli na przykład jestem w trasie i nie zdążyłam wywiesić flagi na czas.

Łatwo się tym zarazić.

To jest piękna sprawa. Żoliborz ma bardzo bogatą historię. Niedaleko mojego domu jest szkoła, która ma oryginalną elewację z czasów II wojny światowej i jest pełna dziur od kul. To nie daje zapomnieć o tym, co się tu wydarzyło. Szanuję swoją ojczyznę, szanuję tych, którzy o nią walczyli i poświęcili swoje życie, żeby ten kraj nie przestał istnieć. Ale kiedy dziś widzę przedziwną politykę, która prowadzi do wyniszczenia tego kraju, to trochę mi żal tych ludzi, którzy wcześniej walczyli o ojczyznę.

Denerwuje Cię to?

Nie podoba mi się to, co się dzieje w kraju w sensie politycznym. Te przepychanki, totalny chaos. Nie ma nikogo, kto by nas wyprowadził z tej sytuacji. Ale nie oglądam telewizji, nie czytam wiadomości w Internecie – to mnie zatruwa. Tam zawsze pojawi się coś okrutnego, coś, czego potem nie mogę wymazać z pamięci. Dlatego nie jestem na bieżąco. Chociaż jak tylko pojadę do swojego ojca, zawsze mogę liczyć na dawkę informacji dotyczących polityki.

Czyli siłą rzeczy i tak jesteś na bieżąco.

Jestem i nie jestem. Ale nie lubię tego tematu.

Czy akcenty patriotyczne w muzyce to Twoim zdaniem trafna forma okazywania patriotyzmu?

Nie mi oceniać, czy ona jest trafna, czy nie. Jeśli ktoś ma taką wiedzę i chęć, żeby nagrywać płyty o takiej tematyce, jak na przykład Lao Che czy moja ulubiona PJ Harvey, to czemu nie? Ja sama nie do końca jednak czuję śpiewania o polityce, o kraju. Ale kto wie, może kiedyś dojrzeję do tego, żeby się wyrazić w ten sposób? Na razie stałam się taką… snobką na śpiewanie po polsku. Kiedyś nie wydawało mi się to fajne, ale teraz uważam odwrotnie. Taki trend jest widoczny i bardzo dobrze. Ci, którzy śpiewają po polsku, są dla mnie czytelniejsi.

W Dzień Niepodległości 11 listopada w Palladium w Warszawie odbędzie się patriotyczny koncert Rock Niepodległości. Ty będziesz jedną z gwiazd tego koncertu.

Zacznę od tego, że dzień wcześniej wywieszę flagę. Mój repertuar na koncert 11 listopada na pewno będzie mocny, wyrazisty. Podoba mi się idea Rock Niepodległości. Przypominanie ludziom o Dniu Niepodległości jest fajne, potrzebne. Super, że jest taki koncert.

„Pierwsze, najważniejsze prawo człowieka to prawo do wolności” – mówi ROBERT FRIEDRICH „LITZA”, lider zespołu Luxtorpeda, który zagra 11 listopada w Palladium podczas patriotycznego koncertu Rock Niepodległości. Z Litzą rozmawiamy o patriotyzmie w muzyce rockowej, a także o tym, czemu definicja patriotyzmu jest dla niego trudna.

Czy w muzyce jest miejsce na patriotyzm?

Muzyka rockowa z założenia jest głośną wypowiedzią na temat, który jest bliski autorowi, osobiście go dotyczy. Mówi o tym, co on przeżywa. Na pewno jest w niej miejsce na to, co czujemy, co myślimy na temat kraju, w którym się urodziliśmy, czym jest ojczyzna, czym jest patriotyzm w naszym życiu.

Czym jest dla Ciebie?

Definicja patriotyzmu jest dla mnie o tyle trudna, że mam pochodzenie niemieckie. Mój dziadek służył w Wehrmahcie, walczył pod Stalingradem. Następnie tak, jak większość Ślązaków, którzy dostali się do niewoli, trafił do Armii Andersa, więc walczył po obu stronach barykady. Dlatego jak dostaliśmy z Arką Noego propozycję nagrania płyty poświęconej Powstaniu Warszawskiemu, przekazałem ten projekt Joszkowi Brodzie. Nie czułem się upoważniony do tego, aby zabierać głos na ten temat. Ale czuję się Polakiem. Mówię, śpiewam, modlę się i wyznaję miłość żonie po polsku. Jestem Polakiem, ale też czuję się Europejczykiem.

To wielowymiarowość patriotyzmu, zacieranie się granic. Dziś Polak-patriota czuje się Europejczykiem – czy to znak naszych czasów?

Tak, ale ja jestem przede wszystkim patriotą lokalnym. Wielkopolska, Poznań – to są moje tereny. Ale jestem przywiązany też do Śląska, do Mysłowic, gdzie się wychowywałem. W moim domu rodzinnym mówiło się: my nie Niemcy, nie Polaki, my som Ślązoki.

Akcentów patriotycznych w muzyce jest wiele, ale nie brakuje też głosów, że to koniunkturalizm, swego rodzaju moda na tematy patriotyczne w muzyce. Zgadzasz się z tym?

Osoby, które wypowiadają takie tezy, żyją w funkcji pieniądza. Ja wierzę w przekaz muzyki, wierzę, że jest w niej obecna dusza tego, kto ją wykonuje. Dobrze że Lao Che śpiewa na takie tematy, że Armia i Maleo Reggae Rockers też zobili coś w tym temacie. To jest świetna lekcja historii dla młodych ludzi. Jak Marika śpiewa na płycie Maleo to mnie ciarki przechodzą bo czuję, że ona naprawdę dziękuje tym ludziom, którzy kiedyś walczyli o naszą wolność. Kiedy zaczynaliśmy grać z Arką Noego, były podobne zarzuty – że gramy dla pieniędzy. Dla pieniędzy to mam dwie firmy, które dobrze funkcjonują, a muzykę zawsze traktowałem jako rzecz świętą – w cudzysłowie. To przestrzeń, w której artysta wyraża siebie i to jest najważniejsze.

11 listopada z Luxtorpedą zagracie na koncercie patriotycznym Rock Niepodległości. Co sądzisz o takiej inicjatywie, promującej radosne świętowanie niepodległości i rockowe manifestowanie patriotyzmu?

Takie inicjatywy są potrzebne, żeby muzyka w ogóle miała sens. Ta impreza jest po to, żeby pokazać z jednej strony historię, a z drugiej to pozytywne oblicze patriotyzmu. Wszyscy domagamy się niepodległości. Mamy za co dziękować jako ludzie, jako Polacy. Pierwsze, najważniejsze prawo człowieka to prawo do wolności.

RAMONA REY i rock psychodeliczny? Z artystką, która 11 listopada zagra w Palladium podczas patriotycznego koncertu Rock Niepodległości, rozmawiamy o stylach muzycznych, nowym repertuarze i o patriotyzmie.

Czy data 11 listopada jest dla Ciebie szczególna? A może jakieś inne daty są dla Ciebie wyjątkowe w kontekście patriotycznym?

Na co dzień nie żyjemy tym, co wydarzyło się wiele lat temu, ale chciałabym, by każde święto zbliżało ludzi do siebie, sprawiało, że będą lepiej rozumieli siebie nawzajem, swoją przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Każde święto, które się do tego przyczynia, jest mi bliskie.

11 listopada będziesz grać na patriotycznym koncercie Rock Niepodległości. Czy to dla Ciebie jako wokalistki szczególne wydarzenie?

Ten koncert byłby dla mnie tak samo ważny, gdybym była jego słuchaczem. To, że w nim śpiewam, zwiększa moje poczucie odpowiedzialności za to wydarzenie.

Czy planujesz jakoś zaakcentować swój patriotyzm podczas tego występu?

Szczery patriotyzm nie wymaga szczególnych akcentów, ostentacyjnych gestów, a już najmniej – agresywnych haseł. Jest to nieustanne dążenie do jednoczenia się, do wolności własnej i innych.

Twoja muzyka jest znana szerokiej rzeszy publiczności, ale rockowy image jest chyba dla Twoich fanów nowością?

Moja muzyka nie jest jednoznacznie określona. Ja sama również nigdy nie chciałabym taka być. Nie potrafię robić czegoś, czego nie czuje, dlatego fani usłyszą stuprocentową mnie, ale jednocześnie mieszczącą się w szeroko pojmowanej stylistyce rockowej.

Jak będzie wyglądał Twój repertuar przygotowany na koncert rockowy?

Najbliższy mi nurt w muzyce rockowej to rock psychodeliczny, w którym odnajduję się już od bardzo dawna.  Nie będę zdradzała repertuaru, ale zdradzę, że tego dnia na telebimie zobaczymy teledysk do nowego singla – „Imiona”.

Czy to chwilowa przygoda z rockiem, czy też chcesz iść dalej w kierunku tej muzyki?

W ogóle nie zależy mi na tym, by iść w kierunku jakiegokolwiek określonego stylu muzycznego. Tworząc, staram się w ogóle nie pamiętać o tym, że są jakieś style.

ip