Życiorys Michał Urbaniak biografia

Saksofonista, skrzypek jazzowy, kompozytor i aranżer. Michał Urbaniak urodził się 22 stycznia 1943 roku w Warszawie. Właściwie nazywa się Michał Edmund Michałowski. Matka zdecydowała się zostawić ojca-alkoholika, a syn otrzymał nazwisko ojczyma.

Jako mały chłopiec Urbaniak uważał, że jeśli przejmie to nazwisko to mama i ojczym będą się mniej kłócić, bo poczują się bardziej związani.

Pierwsze skrzypce dostał od mamy. Saksofon też. Trzeba było jechać po niego aż do Poznania. Mama sprzedawała tam swoje rękawiczki. Mały Michał pojechał jej pomóc, więc jeździł z nią po mieście, pomagał wozić walizki i patrzył, ile ma pieniędzy. Gdy się już uzbierało około 12-13 tysięcy, krzyknął, że wie od kolegów, że w Centrali Muzycznej w Poznaniu jest saksofon Weltklang. Pobiegł, a tam remont, więc z całego planu nici. Jednak w komisie za rogiem znalazł się wymarzony instrument, lecz za 17,5 tysiąca. To była fortuna, ale chłopiec dostał go i od tej pory ćwiczył bez wytchnienia.

Edukację muzyczną rozpoczął w łódzkim Liceum Muzycznym, jednak na saksofonie nauczył się grać samodzielnie. W tym czasie współpracował z amatorskim zespołem Tiger Rag. Założył też własny zespół, Moon Glow.

Zaczął szybko dorośleć. W domu był bałagan, bijatyka, więc Michał chciał się jak najszybciej uniezależnić. Zaczął palić i pić, potrafił nie spać cały tydzień. Chodził do szkoły, potem grał i znów prosto do szkoły. W przerwie na piwo. Ale pilnował nauki.

Dopiero propozycja dołączenia do zespołu Jazz Rockers Zbigniewa Namysłowskiego okazała się być krokiem milowym w karierze młodego muzyka. Spowodowała też przeprowadzkę na stałe do stolicy. Umożliwiło to nawiązanie kontaktów z wieloma zawodowymi jazzmanami, w tym zagranicznymi. Współpraca z grupą Jazz Rockers zaowocowała występem na festiwalu Jazz Jamboree '61.

W tym samym roku Urbaniak rozpoczął studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie w klasie skrzypiec u światowej sławy profesora Tadeusza Wrońskiego.

- Któregoś dnia Zbyszek Namysłowski przyjechał na jam i mówi: "Stary, ty swingujesz!" - wspomina Urbaniak. - Zbyszek miał wtedy trąbkę. Jeździł po Polsce i grał na trąbce. Grał genialnie. Jeździł autostopem, z samą tylko trąbką w plecaku, w tych swoich słynnych sandałkach. Przyjechał i mówi: "Jakbyś był w Warszawie, moglibyśmy grać razem". To było w klasie maturalnej. Automatycznie przeszedłem do konserwatorium, do profesora Zenona Płoszaja, który dzięki mnie dostał profesurę. Gdy Zbyszek to powiedział, na drugi dzień spakowałem manatki. Mamie nic nie powiedziałem, pojechałem do Warszawy. Wziąłem walizkę pieniędzy. Wynająłem sobie mieszkanie na Marszałkowskiej i zgłosiłem się do Wyższej Szkoły Muzycznej na konkurs do prof. Wrońskiego. Na 15 osób było 5 miejsc. Zdałem egzamin. I tak bardzo się ucieszyłem, że wróciwszy do mieszkania, rzuciłem skrzypce w kąt, wziąłem piwo, saksofon i pobiegłem do "Hybryd". Zbyszek mówi: "Jesteś, to gramy!" Zbyszek miał już Jazz Rockers z saksofonem i dołączyłem do nich. To był rok 1960.

Rok później wyjechał do Stanów Zjednoczonych wraz z kwintetem The Wreckers Andrzeja Trzaskowskiego. Koncertował w klubach i na festiwalach jazzowych w Newport i Waszyngtonie. Tam po raz pierwszy Urbaniak usłyszał na żywo swoich największych idoli: Milesa Davisa i Diane Washington.

W 1965 roku wyjechał do Skandynawii wraz z Kwintetem Krzysztofa Komedy, z którym grał od 1962 roku. Gdy kontrakt się skończył został tam sam nagrywając i współpracując z tamtejszymi muzykami. Stworzył tam zespół wraz z Urszulą Dudziak, przyszłą żoną, oraz z Wojtkiem Karolakiem. Grupa zdobyła wielką popularność.

Po powrocie do kraju prowadził w latach 1969-1972 autorską Grupę Michała Urbaniaka, w skład której wchodzili: pianista Adam Makowicz, basiści Paweł Jarzębski, Michał Komar i Janusz Kozłowski oraz perkusiści Czesław Bartkowski i Andrzej Dąbrowski. Wokalistką była Urszula Dudziak.

W 1970 roku powstał pierwszy album tego zespołu, "Parathyphus B". Potem zaczęły się występy na festiwalach Jazz Jamboree w latach 1969-72 oraz festiwalach europejskich w Norymberdze, Kongsberg, Molde, Heidelbergu, Montreux, gdzie Urbaniak został wyróżniony Grand Prix i otrzymał stypendium w Berklee College of Music, gdzie jednak nie podjął nauki.

W maju 1973 zagrał pożegnalny koncert przed polską publicznością i wraz żoną, Urszulą Dudziak, wyjechał do Stanów Zjednoczonych.

Przy wsparciu Johna Hammonda zawarł kontrakt płytowy z wytwórnią Columbia, która wydała w Stanach Zjednoczonych jego zachodnioniemiecki album "Super Constellation" pod tytułem "Fusion". W koncertach promocyjnych tej płyty wzięli udział polscy muzycy jazzowi - Czesław Bartkowski, Paweł Jarzębski i Wojciech Karolak. Nagrane dla Columbii kolejne płyty "Atma" i "Fusion III" zapoczątkowały pasmo amerykańskich sukcesów Michała Urbaniaka i Urszuli Dudziak.

W 1974 roku założył zespół Fusion, którego muzykę wzbogacił o melodie i nieregularną rytmikę zaczerpnięte z polskiej muzyki ludowej. Urbaniak grał wtedy na zbudowanych specjalnie dla niego 5-strunowych skrzypcach, syntezatorze skrzypcowym, a także lyriconie - przypominającym saksofon instrumencie elektronicznym. Folkloryzująca muzyka spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem w Ameryce.

Urbaniak wraz z Dudziak lansował nowe brzmienia, modę na ludowość i zjednywał sobie coraz liczniejsze grono entuzjastów. Ich pozycja na amerykańskim rynku w latach 70. i 80. była nieporównywalna z karierami innych polskich muzyków nagrywających i koncertujących na Zachodzie.

Prócz wybitnych jazzmanów wśród jego współpracowników było spore grono bardzo zdolnych debiutantów: Kenny Davis, Tom Guerin, Harold Williams, Buddy Williams, Doc Powell, Ronnie Burrage i wielu innych. Zapraszał i sam bywał zapraszany przez sławy jazzu takie, jak choćby Quincy Jones. W 1985 roku został zaproszony przez najwybitniejszego twórcę nowoczesnego jazzu, Milesa Davisa do nagrań na płycie "Tutu".

Michał Urbaniak komponuje również muzykę do spektakli teatralnych, filmów i programów telewizyjnych zrealizowanych w kraju i za granicą. W 1999 otrzymał nagrodę za muzykę do filmu "Dług" Krzysztofa Krauzego, a w 2002 za materiał do obrazu "Eden" Andrzeja Czeczota na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Wielokrotnie zwyciężał w plebiscytach polskich i zagranicznych pism muzycznych. Często był też wybierany skrzypkiem roku w ankiecie Jazz Top magazynu "Jazz Forum".

Z dużym powodzeniem wznawia także nagrania, które dotąd funkcjonowały na rynku amerykańskim, stąd dyskografia Urbaniaka obejmuje kilkadziesiąt tytułów, których łączny nakład określa liczba 2 milionów sprzedanych egzemplarzy.

Urbaniak pojmuje jazz jako szeroką formę wypowiedzi duchowo-rytmiczno-emocjonalnej. Łączy swoją muzykę z elementami muzyki źródłowej, z folkiem, elektroniką, hip-hopem, salsą, reagge, bossa novą. Nieustannie poszerza techniczne możliwości wydobywania dźwięku, a elektronika stała się integralną częścią jego twórczości.

Michał Urbaniak wszedł w nowe tysiąclecie prezentując utwór przygotowany specjalnie na największy telewizyjny show "Millennium 2000", który na żywo transmitowało 169 stacji TV do 54 krajów jednocześnie.

Od paru lat Michał Urbaniak realizuje swoje marzenie: koncertuje z orkiestrami symfonicznymi i kameralnymi oraz komponuje muzykę łączącą jazz i europejska klasykę. Projekt "Bóg stworzył muzykę" został zaprezentowany w Mediolanie, Warszawie i Krakowie.

Córka Urbaniaka i Dudziak, Mika, postanowiła iść w ślady rodziców i poświęcić się muzyce. W kwietniu 2009 roku ukazał się debiutancki longplay wokalistki zatytułowany "Closer".