Wszystko o The Clash

Nakładem firmy Kagra, po trzydziestu pięciu latach od powstania zespołu i prawie dekadę po śmierci wokalisty Joe Strummera, ukazała się pierwsza (znacznie uaktualniona w porównaniu z pierwszym, oryginalnym, pochodzącym z 1995 roku wydaniem) na polskim rynku wydawniczym biografia The Clash: "Ostatnia załoga na mieście". Sama publikacja robi wrażenie jeszcze przed rozpoczęciem czytania - to cegła zawierająca ponad siedemset stron opowieści o legendzie punk rocka.

Marcus Gray opisując zespół rozpoczyna od młodzieńczych lat jego członków - nie skupia się jedynie na kwestiach dotyczących muzyki, ale pisze też o szkolnych przyjaźniach, piłkarskich sympatiach czy o brytyjskim szkolnictwie lat sześćdziesiątych. Chociaż jego spojrzenie nie pochodzi (w przeciwieństwie do spostrzeżeń Krisa Needsa w świetnej, niestety niedostępnej na polskim rynku pozycji "Joe Strummer and the legend of The Clash") z "wnętrza" zespołu, to przygotowanie (dogłębna analiza źródeł - jak chociażby wywiadów, artykułów z epoki) Graya robi imponujące wrażenie. Perspektywa z jakiej pisana była ta biografia gwarantuje odpowiedni dystans a dziennikarska pieczołowitość sprawia, że zawartość "Ostatniej załogi na mieście" jest wiarygodna dla odbiorcy. Autor przez całą książkę opowiada historię zespołu w detalach, z precyzją chirurga uwzględniając wątki poboczne, jednak przez cały czas skupiając się na najważniejszym, czyli na The Clash.

Nie można jednak pozbyć się wrażenia, że dla ludzi nie będących (tak jak autor tej recenzji) fanatykami grupy The Clash mnogość dat, nazwisk i sytuacji może wydać się przytłaczająca - czasami nawet dla radykalnego miłośnika twórczości autorów "London Calling" detale opisywane przez Marcusa Gray'a są nieco męczące. Męczące jest również, naszpikowane błędami, tłumaczenie - ale trzeba wziąć poprawkę na to, że szybkie przełożenie siedmiuset stron nie należy do najłatwiejszych zadań.

Gray w "Ostatniej załodze na mieście" zdecydowanie postawił na słowo pisane - wybrane archiwalne fotografie są ciekawe i nowe nawet dla fanów zespołu (jak chociażby zdjęcia muzyków z charakterystycznymi dla lat siedemdziesiątych fryzurami), jednak jest ich na tyle mało, że należy traktować je jedynie jako uzupełnienie interesującej opowieści.

Na czwartej stronie okładki zamieszczone została notka wydawcy: "Fascynująco dokładny opis zespołu, który jako pierwszy wprowadził punkowe upolitycznienie na masowy rynek i wbrew wszelkim przeciwnościom przetrwał dziesięć lat na scenie. Książka jest też intrygującym wglądem w rozdźwięk pomiędzy mitologią a rzeczywistością rock'n'rolla." To rzadka, jednak bardzo pożądana sytuacja, kiedy taka nota nie jest jedynie chwytem reklamowym, ale rzeczywistym odbiciem książki.

Najlepszym podsumowaniem "Ostatniej załogi na mieście" wydaje się być (również cytowana przez wydawcę) recenzja Trudi Miller Rosenblum z muzycznego magazynu Billboard: "Przy okazji opowiadania dziejów The Clash, Gray przybliża historię pojawienia się punka jako formy muzycznej, systematyzując ważne wydarzenia i odtwarzając obraz sceny muzyki punkowej z tamtych czasów. Oczywistym jest, że niniejsza książka stanowi pozycję obowiązkową dla fanów zespołu The Clash. Jest to jednak także wartościowy dokument dla każdego zainteresowanego erą punka, jak również obrazem potęgi popkultury i jej roli, jaką odgrywa w kreowaniu współczesnych postaci bohaterów i tworzeniu ich legend." "Ostatnią załogę na mieście" z czystym sercem można uznać za udaną biografię.

Przypominamy nasze wspomnienie o The Clash

Michał Przechera
(michal.przechera@dlastudenta.pl)