Prawdziwe oblicze Red Hot Chili Peppers

24 września 1991 roku to bardzo ważna data w historii współczesnej muzyki. Tego dnia ukazały się dwa kamienie milowe rocka - "Nevermind" Nirvany i "Blood Sugar Sex Magik" Red Hot Chili Peppers. Skupimy się na tym drugim zespole, od 30 lat niezmiennie dowodzonym przez Anthony'ego Kiedisa.

Prezentujemy trzy wybrane biograficzno-dokumentalne wydawnictwa traktujące o autorach "Blood Sugar Sex Magik". Na sam początek film opowiadający właśnie o powstawaniu płyty, z której pochodzą takie hity jak "Under the bridge" czy "Breaking the girl".

"Funky Monks", Gavin Bowden, 1992

"Funky Monks" jest godzinnym dokumentem nakręconym podczas prac nad płytą "Blood Sugar Sex Magik", uważaną za opus magnum twórczości kalifornijczyków. Red Hot Chili Peppers w trakcie nagrywania albumu zamieszkali w dawnej posiadłości Harry'ego Houdiniego. Nie odstępował ich na krok w tym czasie Gavin Bowden, utrwalając praktycznie każdy istotny moment.

"Funky Monks", czarno-biały, surowy dokument bardzo dobrze oddaje atmosferę towarzyszącą pracom nad nagraniami. Muzycy bardzo swobodnie rozmawiają o anatomii kobiet, słuchają Led Zeppelin, nagrywają piosenki w ogrodzie czy relaksują się w przydomowym basenie. Zaletą filmu jest naturalizm - w zachowaniach kapeli nie widać zagrywek pod kamerę, brak narratora również pomaga w uzyskaniu wrażenia, że znajdujemy się w jednym pomieszczeniu z zespołem.

"Funky Monks" to porządna dokumentalistyczna robota. Jak napisał użytkownik TheWolf na portalu Amazon.com - "Jeśli jesteś fanem Red Hot Chili Peppers i lubisz pracę w studiu, musisz to obejrzeć Jeżeli Blood Sugar Sex Magik jest twoim ulubionym albumem - wtedy po prostu tego potrzebujesz". Jednak to, co dla jednych jest plusem, inni mogą odebrać jako cechę negatywną - brak jakiegokolwiek komentarza sprawia, że "Funky Monks" to pozycja głównie dla fanów.

Film o powstaniu najlepszej chyba płyty kalifornijskiego zespołu zdecydowanie należy doceniać - magazyn New Musical Express umieścił go na 14 miejscu w plebiscycie 20 najważniejszych filmów dokumentalnych o muzyce rockowej. Spodobał się również polskim internautom - na Filmwebie oceniony został jako "rewelacyjny" a w dziesięciopunktowej skali jego średnia ocena to 8,5.

"Blizna" ("Scar Tissue"), Anthony Kiedis i Larry Sloman, 2004

Napisana przy pomocy Larry'ego Slomana autobiografia wokalisty Red Hot Chili Peppers, Anthony'ego Kiedisa to prawdziwa gratka dla fanów tej kapeli. To barwne i szczere wspomnienia doświadczonego artysty. "Blizna" jest wielowątkowa i wielowymiarowa. Kiedis ze szczegółami opowiada o swoich narkotykowych czy rodzinnych problemach, ale dokładnie opisuje też perypetie swojego zespołu na przestrzeni lat. Niesprawiedliwością byłoby też traktowanie "Scar Tissue" w sztywnych ramach biografii. Książka opowiada o zmieniającej się amerykańskiej popkulturze i zawiera mnóstwo anegdot na temat postaci z pierwszych stron gazet.

Larry Sloman, nowojorski pisarz specjalizujący się w biografiach, zadbał żeby język był żywy i emocjonalny - jego kunszt pisarski sprawia, że "Blizna" sprawia czasem wrażenie sprytnie wymyślonej fabuły.  Wisienką na torcie są zdjęcia z prywatnych zbiorów Kiedisa. Można na nich zobaczyć między innymi jedenastoletniego Kiedisa palącego skręta czy jego fotografie z rodziną.

W 2006 roku ukazał się audiobook oparty na książce, czytany przez amerykańskiego reżysera Ridera Stronga. W październiku 2011 roku ogłoszono, że na podstawie biografii Kiedisa nakręcony zostanie serial, który wyprodukują Marc Abrams i Mike Benson. Niewątpliwym sukcesem "Scar Tissue" był też fakt, że udało jej się dotrzeć na pierwsze miejsce prestiżowej listy bestsellerów magazynu New York Times.

Warto wspomnieć, że w 2011 roku (równolegle z wydaniem płyty "I'm with you") na polskim rynku ukazało się już trzecie, również przetłumaczone przez Alinę Siewior - Kuś,  wydanie biografii wokalisty Red Hot Chili Peppers (pierwsze pojawiło się w 2005 roku - kilkanaście miesięcy po oryginalnej publikacji, drugie w 2008). Świadczy to o niegasnącej popularności tej pozycji. Potwierdzają to recenzje, choćby ta napisana przez Piotra Chmolowskiego dla Stronab.pl: "Książkę czyta się jednym tchem. Opowieść wciąga i trudno się od niej oderwać. Dla fanów Red Hotów jest to pozycja obowiązkowa; po lekturze "Blizny" muzyka zespołu nabiera jeszcze większej wartości".

"Kalifornizacja", Bartek Koziczyński, 2002

"Kalifornizacja" to spojrzenie na historię Red Hot Chili Peppers z perspektywy polskiego fana. Autor, Bartek Koziczyński, to dziennikarz znany choćby z Polskiego Radia czy Teraz Rocka. I jego biografię kalifornijskiej kapeli należy odbierać przede wszystkim w kategoriach dziennikarskich. Niewielka objętość (zaledwie 130 stron, z czego główna część merytoryczna to 100 stron, resztę stanowi szczegółowa dyskografia) i bardzo skondensowana forma sprawiają, że "Kalifornizacja" to pozycja dla słuchaczy dopiero rozpoczynających poznawanie twórczości Red Hot Chili Peppers.

W przeciwieństwie do oficjalnej "Blizny", książka Koziczyńskiego nie przedstawia faktów wcześniej nieznanych a wiele istotnych wątków jest pominiętych albo potraktowanych skrótowo. Pierwsza edycja "Kalifornizacji" wydana była w 2002 roku i przez to nie uwzględniała dwóch wydanych po tym czasie płyt, kolejnej zmiany składu czy historycznej, pierwszej wizyty Red Hot Chili Peppers w Polsce, co również negatywnie wpływało na odbiór tej książki.

In plus należy potraktować zdjęcia, szczególnie te z wcześniejszych etapów twórczości kapeli (chociaż większość z nich bez problemu znajdziemy w internetowych wyszukiwarkach grafiki) oraz nieznane szerszej publiczności fragmenty rozmów muzyków z polskimi dziennikarzami. Ale to za mało, żeby książkę Koziczyńskiego traktować jako pozycję wartą uwagi.

Język użyty przez autora jest bardzo nieformalny i luźny (jeden z wielu przykładów: "Smakowity wygłup. Flea solo, wyłącznie z akustycznym basem w ręku zasuwa swoim cieniutkim głosikiem" str. 69). Sposób narracji przypomina bardziej opowiadanie historii dobremu znajomemu niż tworzenie poważnej biografii, jednak w przypadku zespołu tak zabawowego jak Red Hot Chili Peppers jest to jak najbardziej zrozumiałe.

Co ciekawe, w 2012 roku ukazała się nowa, rozszerzona edycja "Kalifornizacji". Po rozczarowaniu pierwszym wydaniem jednak nie skusiliśmy się na zapoznanie z jej uaktualnioną wersją.